Gerd Jan Roos Website

Ouwe Sunderklaas

Op 12 december wordt Ouwe Sunderklaas gevierd. 
Dit is een restant van het Sinterklaasfeest zoals dat werd gevierd voordat het in de 19e eeuw werd verburgerlijkt. 
In Den Burg is er een optocht van mensen die 'speulen.' 
Speulen wil zeggen dat een bepaald plaatselijk nieuwsfeit van het afgelopen jaar wordt nagespeeld en in een bepaald daglicht gesteld. Dat speulen gebeurt gemaskerd, zodat de speulers niet te herkennen zijn. 
De hele nacht wordt er verder gefeest waarbij er veel drank vloeit.

Luilak

Op de zaterdag vóór Pinksteren wordt op Texel net als elders in Noord-Holland het Luilak-feest gevierd. 
Bij dit feest is het de bedoeling dat de jongen de ouden wekken. 
Vanaf 'n uur of vier in de morgen trekt de jeugd de straten op en begint daar kabaal te maken. 
Belletjelellen, met zeep de ramen bekladden en door de brievenbus schreeuwen zijn manieren om de ouden uit bed te krijgen. 
Hoewel het feest door vandalisme een slechte naam heeft gekregen, is het in oorsprong een vredelievend, Germaans feest dat tot doel had het begin van de lente te vieren. 
Volgens sommigen heeft het kabaalmaken ooit de bedoeling gehad boze geesten te verdrijven, maar zeker is dit niet. 
Het is waarschijnlijker dat het kabaal altijd al gediend heeft als wekmiddel: de jongen wekken de ouden om hen de ontluikende natuur, de schoonheid van de lente, te tonen. 
Erg vredig dus allemaal... 
Het hoeft geen betoog dat het feest voor de Texelse jeugd een veel prozaïscher karakter heeft.

Meierblis

Op 30 april wordt de meierblis aangestoken. 
Dat zijn grote vuren van afval- en snoeihout. 
Deze vuren worden aan het begin van de avond aangestoken. 
Sommigen poffen in dit vuur hun aardappels. 
Ook raakt het gebruik meer in zwang om de gezichten zwart te maken met het as.

Volgens folkloristische deskundigen is de meierblis een restant van een Germaans gebruik om met vuren de geesten van de winter te verdrijven. 
In 2003 waren er ongeveer 110 meierblissen op Texel.

Aardmannetjes en Sommeltjes

Verder zijn er ook de vertellingen van Sommeltjes die bij De Waal zouden wonen, in de Sommeltjesberg. 
Deze vriendelijke lieden zouden 's nachts het zilverwerk van de Texelaars komen oppoetsen. 
Het geloof in Sommeltjes kwam ook voor op Wieringen, daar echter heten de aardmannetjes Sammelkes. 
Naast Sommeltjes waren ook andere bovennatuurlijke wezens aanwezig op het eiland, althans volgens de verhalen. 
Kinderen werden vaak bang gemaakt met verhalen over de tientóóners. 
Deze tientóóners bleken achteraf helemaal niet zo griezelig te zijn: het ging hier om gewone mensen, tienteners. 
Wel echt eng was Heintje Vaar, een wezen dat zich in sloten en poelen ophield en kinderen die te dicht aan het water kwamen bij de enkels greep en onder water trok. 
Deze Heintje Vaar was een typische boeman en verhalen over hem zijn, in verschillende vormen, algemeen en dus niet specifiek Tessels.