De Waal
De Waal is een dorp in de gemeente Texel in de provincie Noord-Holland.
Luchtfoto van De Waal op Texel
De Waal is een dorp in de gemeente Texel in de provincie Noord-Holland.
De Waal is met 415 inwoners (2001) het kleinste dorp op het Nederlandse waddeneiland Texel.
Het dorp bestond al in de 12e eeuw, en heeft tot 1613 aan zee gelegen.
Na droogmaking van de polder Waalenburg bevindt het zich echter midden op het eiland.
In het dorp bevindt zich het Agrarisch en Wagen Museum.
Volgens de volksverhalen leven de Sommeltjes nabij De Waal, op de Sommeltjesberg.
Sommeltjes zijn figuren uit volksverhalen van Texel.
Het zijn een soort Aardmannetjes die in het maanlicht zouden dansen op de Sommeltjesberg, een sinds lang afgegraven grafheuvel bij De Waal.
Overdag zijn ze vrijwel niet te vinden.
Als ze in het zonlicht komen, verstenen ze.
Ook kunnen ze de gedaante aannemen van allerlei dieren.
De van oorsprong Texelse schrijfster Imme Dros en Harrie Geelen hebben een televisieserie gemaakt over de Sommeltjes die in 2003 op de Nederlandse televisie is uitgezonden via tijdens het Blok Villa Achterwerk op Z@ppelin.
Ze maakten onderscheid tussen bergsommeltjes en veldsommeltjes die met elkaar in onmin leven.
Op Texel zelf is in het Nationaal Park Duinen van Texel door Staatsbosbeheer een Sommeltjespad gemaakt door het bos aan de Pelikaanweg.
Langs deze route kunnen allerlei versteende sommeltjes bewonderd worden.
Op Texel wordt in de toeristenindustrie dankbaar gebruikgemaakt van de Sommeltjes; in diverse cadeauwinkels zijn Sommeltjes-artikelen te koop (bijvoorbeeld kaarsen in de vorm van Sommeltjes).
Bron : Wikipedia
Wagenmuseum in De Waal
Ga terug in de tijd en ervaar het authentieke boerenleven van Texel
Het Cultuurhistorisch Museum Texel (voorheen het wagenmuseum) is gehuisvest in een unieke stolpboerderij, waar agrarisch gebied van het oude Texel terug is te vinden.
Bewonder de authentieke boerenwagens, oude landbouwmachines en imposante koetsen en zie hoe vroeger melk en kaas werden gemaakt.
Tevens kunt u een bezoek brengen aan een volledig ingerichte smederij, waar een smid demonstraties geeft van het oude ambacht.
Locatie
U kunt het Cultuurhistorisch Museum Texel vinden in De Waal.
Dit kleinste dorpje van Texel vindt u even ten noordoosten van Den Burg.
Het museum is gevestigd midden op het plein rond de kerk.
Cultuurhistorisch Museum Texel
Hogereind 6
1793 AG
De Waal - Texel
0222-312 951
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Rondleidingen voor groepen en scholen op aanvraag
Exposities
Bloembollen (2008)
Op de geestgronden, die vlak onder de duinen liggen en zeer geschikt zijn voor bloembollen teelt is eind 19e eeuw de bloembollenteelt op Texel ontstaan. Dit leidt in het voorjaar tot vele kleurrijke velden dat veel toeristen aantrekt. Voordat de bloembollen geplant werden ging een uitgebreid proces vooraf. De kookketel, waarin de bollen een warm waterbehandeling van ongeveer twee uur kregen ter bestrijding van ziekten is in het museum te zien. Dit geldt ook voor allerlei werktuigen die gebruikt werden bij de bloembollenteelt, zoals een overschiet vork (hiermee werd het zand uit het ene 'bed' over de beplante bloembollen in het andere 'bed' gegooid) de draagbaar (berrie, waarmee het stro naar het land werd gebracht om de bloembollen te beschermen tegen de vorst), een mand met een houten of ijzeren pen die onder de mand werd vastgemaakt en gebruikt werd bij het koppen (verwijderen van de knoppen van de bloemen). Tegenwoordig zijn hier allerlei machines voor ontworpen. De eerste machinale rooimachine, te zien in het museum, was een zelfrijdende die de bloembollen van twee rijen tegelijk rooide.
Vervoer (2009)
Het vervoer in de landbouw ging per paard en wagen. In het museum zijn speciale wagens te bezichtigen voor o.a. hooi en graan de "boerenwagens". Voor het vervoer van stro werd een raamwerk op de wagen gelegd, zodat de wagen breder werd en de boer meer kon meenemen per vracht. Er zijn ook wagens te zien die langer konden worden gemaakt voor o.a. het vervoer met lammeren naar de markt. De assen werden dan verder uit elkaar gezet d.m.v. een "tong". Kleinere aantallen lammeren of biggen werden vervoerd met een bakwagen. Voor het vervoer van koeien waren er platte wagens met een lagere instap.
Akkerbouw (2010)
Grondbewerking is belangrijk voor goede akkerbouw. Een hele oude ploeg is in het museum te vinden. De naam die men hieraan gaf was "eergetouw". Voorwerpen die gebruikt zijn bij het eggen, het zaaien (zaaien van zaad) of poten (planten van aardappelen) zijn in het museum te zien. Dit geldt ook voor het oogsten van de gewassen, dat toentertijd zeer arbeidsintensief was. Graan werd met de hand gemaaid en aan schoven gebonden. Deze zetten men tegen elkaar aan zodat als het regende dit er weer af kon lopen. De "hokken" werden vervolgens met paard en wagen opgehaald en op een schelf gezet. Een graanboer zette zijn schelven zodanig bij elkaar, dat de dorsmachine ertussen kon staan.
Logies in De Waal
Stolpboerderij De Kemphaan
Verblijf De Waal
Plaatsman verhuur de Waal
Hotel de Weal
Waalerburght vakantiewoningen
Minicamping Ora et Labora
Hotel Rebecca
Waalerburght
Huize Goethe